Hoge Heren

Het is nogal een opvallend beeld, twee hoge heren op een troon, temidden van een groot defilé. Het moeten dus wel belangrijke burgers zijn geweest.

Het zijn de gebroeders Van Eyck, de 15e eeuwse Vlaamse kunstschilders. Jan van Eyck, schilder van het beroemde ‘Lam Gods’, houdt zijn schilderspalet in zijn linkerhand. Zijn broer Hubert houdt een opengeslagen bijbel op zijn schoot en heeft aan zijn rechtervoet een palet met kwasten staan.
Aan weerszijden van de schilders staan beeldengroepen van (halfnaakte) mannen, vrouwen en kinderen, die hulde brengen met kransen en bloemenslingers. Zij symboliseren de tijdloze universele mensheid, ontdaan van alle uiterlijke tekenen.

Het beeld staat aan het Geraard De Duivelhof in Gent.
het is ontworpen door architect Valentin Vaerwyck en beeldhouwer Geo Verbanck en dateert van 1913.

Hoekbeeld met boek

Dit hoekbeeldje is een tweeledige gedenksteen. Op de ene hoek staat ‘Eeuwfeest der Noordschool, 1923’ op de andere hoek staat ‘Bestuurder Velkger herdacht, 1936’.

De gevelsteen is te vinden op de Maria Magdalenakapel,
Kanunnik de Deckerstraat in Mechelen, België

Onderwijs en Liefdadigheid

In Kortrijk staat dit monument voor Joseph Van Dale: Onderwijs en Liefdadigheid staat er met grote letters op.

Joseph Van Dale werd geboren in 1716. Al van jongs af aan droomde hij ervan priester te worden. Zijn vader had echter een andere carrière voor hem in gedachte: de textielzaak overnemen van zijn ouders. Als handelsman kwam hij geregeld in contact met armoede en ongeletterdheid bij de arme wevers. Zijn verontwaardiging hierover was groot, en het zorgde ervoor dat hij alsnog zijn idealen zou verwezenlijken.
Toen zijn zus in het huwelijksbootje stapte, zag Joseph in haar echtgenoot de perfecte opvolger voor de familiezaak, zodat hij theologie kon gaan studeren. Na zijn priesterwijding legde hij zich toe op zijn levensdoel: het steunen van de arme bevolking met onderwijs en liefdadigheid.

Monument staat op het Jozef Vandaleplein in Kortrijk.

(G)een zeebonk met boek

Ik had me verheugd op dit beeld in Blankenberge. Zo’n stoere zeebonk met zuidwester, die zie je niet vaak lezend afgebeeld. Maar waar we ook keken op het bewuste pleintje, nergens een zeeman te zien.
Misschien konden ze ons verder helpen bij het toeristenbureau.

Foto: Wikipedia

Jawel hoor, de aardige mevrouw achter de balie wist ons meteen te vertellen dat deze Hendrik Conscience moest wijken voor een elektriciteitskast. En inderdaad, toen we er later die middag nog eens langs liepen, zagen we op de plek van de sokkel een groot, groen blok staan.

Hendrik Conscience (1812 – 1883) was een Belgisch schrijver. Er wordt van hem gezegd dat hij “de man was die zijn volk leerde lezen.”
Door middel van zijn ‘schilderende’ teksten probeerde hij het volk op te voeden en te onderwijzen. Hij was pro-Belgisch maar tegelijk bleek uit zijn geschriften een felle Vlaamsgezindheid.
Naast schrijver was hij ook bestuurder, griffier en redacteur.

Boekentoren

Er is geen boek te zien, ook binnen in de hal en de leeszaal niet. Toch is dit de Boekentoren, de bibliotheek van de universiteit in Gent.

In de toren staat 24 km boekenplank. En in het depot onder de grond staat nog eens 37 km boekenplank. Ongeveer zo lang als de Belgische kust.

Bij de ingang een mooie reliëf met boektafereel.

In 1942 opende de boekentoren voor het eerst zijn deuren. In 2021, na negen jaar renovatie, is de bibliotheek weer geopend voor bezoekers. Er is een mooie online tour te zien, of een rondleiding van tv-presentator Joris Hessels.

Het Gemene Leven

Dit zijn Broeder en Zuster des Gemenen Levens. Twee volgelingen van Geert Groote op de trappen van het Geert Groote Huis in Deventer.
De Broeders en Zusters des Gemenen Levens zijn aanhangers van de Moderne Devotie. Leefgemeenschappen die zijn ontstaan tijdens het leven van Geert Groote. Ze stonden voor een eenvoudig en oprecht leven en een persoonlijke invulling van het geloof.

Op de stoep, voor de trappen, staat het gedicht geschreven: Lessen van Geert Groote, van Johanneke ter Steege:

Schrijf en spreek in klare taal.
Leef je eigen regels na.
Wees een brug die beide oevers
met elkaar verzoeken kan.
Zoek hoe ver je blik kan reiken.
Weiger weg te kijken.

Het beeld is van de Deventer kunstenaar Karoly Szekeres, 2017.
Het staat op het Lamme van Dieseplein.

Verderop in de stad wordt Geert Groote nog geëerd met een kleine gedenksteen.

Plaquette in de Bagijnenstraat.

Bovenlicht met boeken

De vorige keer in Deventer vond ik een paar mooie uithangborden. Dit keer fotografeerde ik een paar mooie bovenlichten met boeken.

‘Het algemeen welzijn van het volk’, Noorderbergstraat

Erasmus in het bovenlicht van de voormalige Latijnse school, Grote Markt.
Erasmus schrijft zijn eigen naam.
Daarboven de namen van Alexander Hegius, humanist, onderwijshervormer en rector van de Latijnse School – Adriaan VI, de enige Nederlandse Paus – Thomas A’Kempis, Augustijner kanunnik, kopiist, schrijver en volgeling van Geert Groote – Geert Groote, geboren in Deventer, theoloog, schrijver, en kloosterhervormer. En daaronder dus Erasmus, Augustijner kanunnik, theoloog, filosoof, schrijver en humanist.

De tekst boven de deur ‘Non scolae sed vitae discimus.’ betekent zoveel als ‘We leren niet van school, maar van het leven.’

Levensboom met boeken, moeren en bouten, een passer en een tekendriekhoek, een kerkje, bloemen en een gouden kroontje, Singel.

Moeder Anna leert Maria de heilige schrift lezen

Op dag laatst ben ik in Barcelona de Sint Annakerk nog ingelopen, maar helaas hier geen beeldje of schildering van Anna en Maria met boek.
Terug in Nederlands trof ik moeder en dochter in Heerhugowaard. Hier zelfs met boekrol met een Hebreeuwse tekst.

Het beeld is gemaakt in het Lioba klooster in Egmond, in 2000. Zoals in de Middeleeuwen gebruikelijk was, is de naam van de kunstenaar niet bekendgemaakt. Het gaat niet om de kunstenaar, maar om de kunst zelf.

De tekst op de boekrol, עיפעאל, is de naam Immanuel.
Immanuel, ook wel Emmanuel betekent ‘God met ons’. Met deze naam wordt in de Bijbel door de profeet Jesaja de Messias aangekondigd.

Sint Annaplein, De Noord, Heerhugowaard.

Catalaanse beelden

Nog een paar beelden uit Catalonië voor we weer terugkeren naar Nederlandse bodem.
In Lleida, ten westen van Barcelona, trof ik dit eerbetoon, voor schrijver en dichter Marius Torres.

In Vic, ten noorden van Barcelona, zag ik dit beeld van l’Estudiant de Vic.

In Girona staat de grootste Basiliek na de Sint Pieter in Rome. Naast de ingang staat een heilige met boek. En bij de zij-ingang vond ik een paar lezende tympaantjes.

En op Montserrat, een berg in de buurt van Barcelona, staat een groot Benedictijns klooster. Rondom het voorplein staan een aantal beelden met een boek in hun hand.

Olympisch lezen

Het beeld lijkt een beetje op de Olympische ringen. De jongen wil ook best een sprintje trekken. Maar het meisje maakt haar kilometers liever lezend.

Dit Barcelonese beeld staat op de Plaça de Blanquerna.
Opschrift: Homenatge a la Mutua Escolar Blanquerna 1924-1939.
Het is een eerbetoon aan de Mutua Escolar Blanquerna. Een school die in 1924 ontstond door samenvoeging van drie scholen en die onder andere gestoeld was op de methoden van Maria Montessori. In 1939 werd de school door het Franco-regime gesloten.