De State Library of New South Wales, in Sydney, is heel anders dan die in Melbourne. Hier mag je alleen met een gids rondlopen en wil je de grote leeszaal in, dan moet je lid zijn. Ik heb dus vanaf de drempel de foto’s gemaakt. 

Deze State Library, en ook die van Victoria, zijn nu zo’n 150 jaar oud. Jong voor onze begrippen, maar een stuk ouder dan de National Library of Australia in Canberra (hoofdstad van Australië), opgericht in de 20e eeuw. 
Dat er tussen de Staatsbibliotheken en de Landsbibliotheek wel wat kinnesinne is, maakt het verhaal duidelijk dat onze gids vertelde. Na de Tweede Wereldoorlog zag de Library of NSW het belang in van het verzamelen van geschieddocumenten. Ze hebben inwoners van New South Wales opgeroepen hun oorlogsdagboeken en andere persoonlijke documenten over die tijd aan de bibliotheek te schenken. Dat hebben veel mensen gedaan. 
De Landsbibliotheek is nu van mening dat deze documenten van landsbelang zijn en verzoekt de documenten over te dragen aan Canberra. Maar daar voelt Sydney niets voor, de mensen hebben hun documenten immers in goed vertrouwen aan de Staatsbibliotheek geschonken. 

Hij staat niet in de reisgidsen, maar Lisa wist gelukkig van het bestaan van deze Regenboogbibliotheek. Hij staat in de wijk Zetland, in Sydney, een wijk waar veel Aboridginals wonen en waar ook veel gedaan wordt voor de homo-emancipatie.

Does the library have a ghost? vroeg onze gids?
Heeft de bibliotheek een geest? Of moet je het verhalen met ziel of spook?
Deze bibliotheek wel, zo vertelde ze. En die moet je niet voor de voeten lopen, want als je dat doet, gooit hij alle boeken uit de kast. Daarom blijft deze kast leeg. Daar huist ’the ghost’.

We staan in de State Library of Victoria, in Melbourne. Prachtige bibliotheek, gebouwd naar New Yorks voorbeeld, met een koepelzaal die is ingedeeld als een wiel. Tot mijn verbazing mocht je overal fotograferen, mocht je bijna alle lees- en boekenzalen in en was er nergens tassencontrole. Dat is in veel Europese bibliotheken wel anders, zeker na de aanslagen in Parijs.

Onze gids wist ons veel leuke weetjes te vertellen.
Toen de bibliotheek werd opgericht, halverwege de 19e eeuw, in de tijd dat Australië nog weinig gecultiveerd was, golden er twee regels als je in de bibliotheek wilde je komen lezen: je moest 14 jaar zijn of ouder én je moest schone handen hebben. Verder was iedereen welkom. En dat is nog steeds zo. Overigens zijn ook kinderen van harte welkom, maar wel onder begeleiding.
Een heel belangrijk onderdeel van de Library is het familie-archief, met bijvoorbeeld van alle begraafplaatsen een overzicht van alle graven. Veel Australiërs zijn erg geïnteresseerd in hun achtergrond en doen veel genealogisch onderzoek.

We wisten zelfs Elke en Bas te interesseren voor een kort bibliotheekbezoekje. Vooral de techniekboeken hadden hun aandacht. 

Open Monumentendag heeft weer wat mooie sfeerplaatjes opgeleverd. De Koninklijke Industrieele Groote Club (IGC) op de Dam had dit jaar z’n deuren geopend. Deze exclusieve sociëteit voor CEO’s en andere rijke zakenlieden wilde ik wel eens van binnen zien. Een prachtig klassiek interieur; alleen de – bescheiden – bibliotheek was modern, deze was onlangs verbouwd. 

En een mooi uitzicht op het Rokin en boekhandel Scheltema.

Ik was er nog nooit geweest, dus die drie jaren dat het nu dicht gaat, hadden er ook nog wel bij gekund. Maar als iets een paar jaar dicht gaat, wil je er ineens per se naar toe: Paleis ’t Loo. 
De Oranjes leken me geen grote lezers. De bibliotheek was niet groot en erg donker. Mooi sfeerlicht, maar te weinig om lekker bij te lezen, en moeilijk om een foto te kunnen maken. Via de mooie spiegel in het plafond kreeg ik toch een aardig beeld.